فرارو- نامزدهای انتخاباتی در حال آزمون روش‌های مختلف برای کسب رای و محبوبیت هستند. از انتقاد نسبت به عملکرد دیگر نامزد‌ها تا ارائه وعده‌ها و برنامه انتخاباتی. در روزهای اخیر وعده‌های انتخاباتی نامزد‌ها موجی از واکنش‌ها را در پی داشته است. رسانه‌ها و فعالان سیاسی به قضاوت و بررسی وعده‌های انتخاباتی نامزد‌ها پرداخته اند.

به گزارش فرارو، با توجه به اینکه نامزدهای جناح اصولگرا در میدان وعده‌های انتخاباتی بیش از دیگر نامزد‌ها فعال بوده اند. واکنش به این نامزد‌ها نیز بیشتر بوده است. رسانه‌های منتقد نامزدهای اصولگرا به بررسی موردی وعده‌های پرداخته اند و با استناد به سخنان کارشناسان سعی می‌کننده این وعده‌ها را زیر سوال ببرند.

از طرف دیگر رسانه‌های جناح اصولگرا نیز وعده‌های انتخاباتی نامزدهای اصلاح طلب را زیر سوال می‌برند و به آن‌ها می‌تازند.

فعالان سیاسی و حتی خود نامزد‌ها نیز در تاخت و تاز در میدان وعده‌ها عقب نیستند. آن‌ها هم با اظهار نظرهای گاهی آرام و گاهی تند، ادعاهای انتخاباتی را ارزیابی می‌کنند.

مهمترین وعده‌های طی روزهای گذشته در زمین اقتصاد رخ داده است. یکی می‌گوید ۵ میلیون شغل ایجاد می‌کند و دیگری می‌گوید ۶ میلیون شغل هدف اوست. نامزد دیگری می‌آید و می‌گوید هر کس آماری در این باره ارائه کند "یا شغل ایجاد نکرده است و یا عدد و رقم نمی‌فهمد. "

وعده ایجاد شغل و افزایش یارانه نقدی بیشترین واکنش‌ها را در پی داشته است.

ایجاد شغل

نامزدهای انتخاباتی احساس کرده اند بیکاری یکی از مهمترین معضلات کشور است، به همین دلیل برای آن دست به برنامه ریزی و طرح شعار و وعده زده اند.

پس از مطرح شدن وعده ایجاد ۵ و ۶ میلیون شغل در طول ۴ سال ریاست جمهوری توسط دو تن از نامزدها، منتقدان این وعده را "خیالبافی" و "نجومی" خواندند.

مسعود نیلی مشاور اقتصادی حسن روحانی گفته است: "این وعده‌ها تبعات سنگینی دارد."

 

به گفته نیلی "اگر کاندیدا‌ها بخواهند با وعده‌های سیاسی بازار کار را تحریک کنند، تبعات آن گریبان هر دولتی که روی کار بیاید را خواهد گرفت. استفاده سیاسی از موضوع اشتغال به نفع هیچ کاندیدایی نیست چرا که این مساله در دولت بعد وجود خواهد داشت و اگر چاره‌ای برای آن نیندیشیم و موضوع را سیاسی کنیم با تبعات اجتماعی بزرگی مواجه خواهیم شد. "

مشاور اقتصادی رییس جمهور درباره بحران بیکاری در کشور گفت: «مخالفان و منتقدان دولت می‌گویند بیکاری بالاست و مردم افزایش اشتغال و رشد را حس نمی‌کنند. دلیل آن است که از سال ٨٦ تا ٩٣ در مجموع ٦٠٠ هزار شغل ایجاد شده است در حالی که از سال ٩٣ تا پایان ٩٥ بیش از یک میلیون و ٤٠٠ هزار شغل در کشور ایجاد شده که خود رکوردی در تاریخ اقتصادی جمهوری اسلامی است.»

اسحاق جهانگیری معاون رییس جمهور و نامزد انتخابات هم درباره وعده اشتغال زایی نامزدهای انتخابات اظهار کرده است: «برخی می‌گویند و شعار می‌دهند که می‌خواهند این میزان شغل ایجاد کنند، این برادر عزیز یا شغل ایجاد نکرده یا عدد و رقم متوجه نمی‌شود. اقتصادی که ظرفیتش مشخص است که چه مقدار شغل می‌توان ایجاد کرد اگر کسی بگوید چند میلیون شغل ایجاد می‌کنم، معلوم است که می‌خواهد مردم را فریب دهد.»

با وجود این انتقادات به وعده اشتغال زاییی چند میلیونی ظرف مدت ۴ سال، محمد باقر قالیباف که خود اولین نامزدی بود که اعلام کرد ۵ میلیون شغل ایجاد می‌کند، در گفت و گویی با خبرگزاری مهر از وعده خود دفاع کرد و گفت که منتقدان تحقق اشتغال ۵ میلیونی را با توان و توفکر و برنامه ۵۰ سال پیش خود سنجیده اند.

او افزود: «ما داریم از یک انقلاب اقتصادی حرف می‌زنیم در این مدل حتما باید در شیوه مدیریت تجدیدنظر اساسی کرد. البته این کار هر کسی نیست. بنده به صورت خلق الساعه و بدون سابقه و برنامه به مردم عزیزمان تعهد ندادم. کارنامه من در جایگاه‌های مختلفی که خدمتگزار مردم بودم مشخص است.»

با وجود اینکه قالیباف درباره این وعده توضیحاتی داده است، ابراهیم رئیسی دیگر نامزدی که این وعده را داده هیچ توضیحی درباره چگونگی تحقق آن نداده است. منتقدان می‌گویند ایجاد سالانه ۵ میلیون شغل نیازمند رشد اقتصادی ۲۸ درصدی است که تحققش شبیه یک رویاست.

یارانه نقدی و کارانه

تیم اقتصادی دولت حسن روحانی به دنبال آن است که یارانه نقدی به بخش نیازمند جامعه برسد ودهک‌های بی نیاز را از دریافت آن حذف می‌کند، اما نامزدهای مخالف سیاست‌های اقتصادی دولت وعده افزایش یارانه نقدی را داده اند. درصد پیشنهادی آن‌ها نیز بالاست.

ابراهیم رئیسی وعده داده است که "برنامه ما آن است که یارانه سه دهک اول جامعه را تا سه برابر افزایش دهیم؛ چراکه این قشر جز با حداقل‌ها امکان زندگی کردن ندارند." محمد باقر قالیباف نیز می‌گوید می‌توان یارانه نقدی را تا سه برابر افزایش داد.

قالیباف همچنین اخیرا وعده داده است که به بیکاران "کارانه" ۲۵۰ هزارتومانی پرداخت می‌کند.

اما این وعده‌ها نیز مورد انتقاد شدید قرار گرفته است.

روزنامه اعتماد در نقد افزایش پرداخت یارانه نقدی نوشته است: «با توجه به حذف تعداد قابل توجهی از یارانه‌بگیران، سه برابر شدن یارانه سه دهک، به منزله دو برابر شدن کل یارانه‌های پرداختی است. برای این کار سالانه بیش از ٤٠ هزار میلیارد تومان بودجه لازم است. این پول از کجا تامین خواهد شد؟»

این روزنامه گمانه زنی کرده است که این وعده از طریق افزایش قیمت حامل‌های انرژی تحقق پذیر است؛ که با این اتفاق قیمت بنزین دو برابر خواهد شد و از طرف دیگر تورم نیز ۱۵ درصد افزایش می‌یابد.

روزنامه شرق نیز در تحلیلی با اشاره به وعده کارانه ۲۵۰ هزار تومانی تحلیل کرده است با ضرب یارانه ۲۵۰ هزار تومانی وعده داده شده در هشت میلیونی که مدعی بیکاری خواهد شد می توان به این نتیجه رسید که برای اجرای آن وعده حدود 24هزارمیلیارد تومان در سال لازم است و به‌این‌ترتیب یارانه پرداختی مستقیم سالانه ایران به حدود 80هزار میلیارد تومان بالغ خواهد شد که به این مبلغ باید یارانه‌های غیرمستقیم مانند یارانه خرید گندم، سوخت، بذر، کود و ... را نیز افزود.

نویسنده مقاله در پایان یادآور شده است "همه‌چیز عالی است و فقط یک نکته کوچک باقی می‌ماند که اگر آن را هم جواب بدهیم ایران بهشت یارانه‌بگیرهای جهان خواهد بود! این پول‌ها قرار است از کجا بیاید؟"

این پرسشی است که تاکنون نامزدهای وعده دهنده به آن پاسخ نداده اند. شاید آن‌ها پاسخ به این پرسش و روشن کرده وعده‌های اقتصاد خود را برای برنامه‌های تلویزیونی و مناظرات نگه داشتند.

اما روزنامه جوان وابسته به سپاه پاسداران از همین موضع به نقد دولت پرداخته و سعی کرده که دولت هم همین وعده ها را داده است. این روزنامه نوشته است: "ربیعی وزیر تعاون، کار و امور اجتماعی همین دولت در فروردین ماه امسال گفته است: جهت‌گیری و برنامه‌ریزی دولت ایجاد یک میلیون شغل در سال ۹۶ است که ۷۰۰ هزار شغل آن قطعی است! "

برخی فعالان سیاسی و اقتصادی نیز به وعده‌ها واکنش نشان داده اند.

علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به طرح این قبیل شعار‌ها در ایام انتخابات گفت: «پول پخش کردن بین مردم سیاست یک سیاستمدار صادق نیست و امروز که در ایام انتخاباتیم برخی از شعار‌ها مطرح می‌شود که فلان مقدار پول بین مردم پخش می‌کنیم که این قطعا در شأن و کرامت مردم ما نیست و حرف ناصحیحی است، بلکه باید فضا برای اشتغال و ورود جوانان به عرصه تولید و کار فراهم شود.»

کاظم جلالی نماینده مجلس و از فعالان سیاسی نزدیک به لاریجانی نیز وعده های انتخاباتی انتقاد کرده و می‌گوید: «دوران سوپرمن بودن گذشت؛ دورانی که افراد خودشان را طوری معرفی کنند که یک شبه می‌توانند مشکلات را حل کنند، گذشته است. نامزد‌ها باید کار تیمی کنند؛ باید با کار تیمی مشکلات را حل کرد و دارای برنامه بود.»
تکرار وعده ۱۰۰ روزه
در کناره انتقاد از وعده‌های انتخاباتی اصولگرایان، انتقاد از وعده‌های انتخاباتی حسن روحانی نیز در رسانه‌های کشور دیده می‌شود. روزنامه کیهان در شماره روزچهارشنبه خود تیتر "روحانی: برای دوره بعد هم برنامه ۱۰۰ روزه دارم! " را دستمایه قرار داده و نوشته است: «معلوم نیست حسن روحانی که وعده صد روزه سال ۱۳۹۲ خود را فراموش و آن را منکر شده است چگونه و با چه استدلالی برای آینده وعده صد روزه می‌دهد؟»

روزنامه وطن امروز هم همین اظهار نظر روحانی را در نظر گرفته است و نوشته است: «وعده جدید ۱۰۰ روزه حسن روحانی در شرایطی عنوان شده است که او ۲ هفته قبل در آخرین نشست خبری خود با رسانه‌ها در پاسخ به سوال خبرنگاری که از وی درباره وعده اقتصادی ۱۰۰ روزه پرسید، گفت: یک دروغی پخش شده که باید اکنون جواب آن را بدهم. من کی گفتم مشکلات را ۱۰۰ روزه حل می‌کنم؟ گفتم اگر در انتخابات موفق شوم اقدامات ۱۰۰ روز اول را اعلام می‌کنم، اما عده‌ای تخریبگر گفتند من اظهار کرده‌ام مشکلات را در ۱۰۰ روزه حل می‌کنم. فردی که یکشبه مشکلات را حل می‌کرد یک نفر دیگر بود و ما نیستیم.»