آرش خوشخو-فرهنگستان فوتبال؛ ۱- بارسلونا در دوبازی پیاپی نتوانست به یونتوس گل بزند. دو فصل پیش در فینال باشگاه‌های اروپا، بارسلونا توانسته بود یونتوس را به سادگی با نتیجه سه بر یک شکست دهد. تنها دو فصل پیش. از آن بارسلونا ۹ بازیکن در ترکیب همین بارسلونای چهارشنبه‌شب مقابل یونتوس حضور داشتند. تنها دو بازیکن تغییر کرده بودند: اومتیتی به جای ماسکرانو و سرخی روبرتو به جای دنی آلوز. طبیعی است که اومتیتی مدافع بسیار بهتری نسبت به ماسکرانو است پس فقط می ماند جانشینی دنی الوز توسط سرخی روبرتو. پس چرا بارسایی ها موفق نبودند؟‌ نیمار، مسی و سوارز چگونه در دوبازی پیاپی در چنگال دفاعی تورینی‌ها محو شدند؟ البته ‌بارسایی‌ها ضربات زیادی را به سمت دروازه یوونتوس زدند اما در تاکتیک دفاعی یوونتوس این ضربات عموما در حالت‌های نامتعادل و از زوایای غیر مؤثر زده می‌شدند و شاید به جز یک ضربه مسی در نیمه اول هیچ فرصت مهم گلزنی توسط بارسایی‌ها خلق نشد.

۲- در آن سوی میدان یوونتوس از ترکیب دو سال پیش خود تنها دو بازیکن را در زمین داشت. بوفون و بونوچی. چه بازیکن‌هایی را از ابتدای بازی امسال نسبت به فینال دو سال قبل در ترکیب نداشت؟ موراتا، پوگبا، ته وز، پیرلو، اورا، ‌مارکیزیو، ‌لیختن اشتاینر، بارزالی و ویدال. دو سال پیش عجب تیمی بوده‌اند ! با این‌همه ستاره اما در نهایت بازی فینال را به بارسلونا باختند. خیلی راحت و بی‌دردسر.

یوونتوس امسال ستاره‌های کمتری دارد اما به شکل محسوسی قوی‌تر است. بازیکنان قوی‌هیکلی که توان فیزیکی را به کفایت تکنیکی خود اضافه کرده‌اند. ساندرو در دفاع چپ به جای اورا بازی کرد و در خط حمله ماندزوکیچ و هیگواین در نبردهای تن به تن کابوس مدافعان بارسلونا بودند. خدیرا و آلوز هم این توان درگیری و فیزیکی را افزایش داده بودند و در سایه نبردهای این مجموعه بازیکنان، ‌تکنیکی‌هایی مثل دیبالا و پیانیچ هنر اصلی خود را نشان می‌دادند.

جالب آنکه تنها ایتالیایی‌های ترکیب اصلی دروازه‌بان و دو مدافع مرکزی بودند. یعنی پست‌هایی که ایتالیایی‌ها از دیرباز بهترین‌ها را در جهان داشته‌اند. همان سنت مالدینی و نستا و کاناوارو و باره‌سی و البته زوف و تولدو و مارچه جیانی و پروتزی. در همین یوونتوس مدافع شش‌دانگی مثل بارزالی (که داشتنش آرزوی خیلی از تیم‌های بزرگ انگلیسی است )روی نیمکت نشسته است و گله‌ای هم ندارد !

۳- فوتبال اروپا به سرعت به سمت فوتبال آمریکایی در حرکت است. با مسابقاتی روبه‌رو هستیم که اندازه حرکت بازیکنان از تکنیک‌شان می‌تواند مؤثرتر باشد . این‌که در نبردهای فیزیکی بتوانند سریع‌تر بدوند، ‌بیشتر بپرند و تنه‌های قویتری به حریفان بزنند. مقررات فیفا همان‌قدر که جلوی خشونت مستقیم و ناجوانمردانه می‌ایستد، در مقابل برتری‌جویی‌های فیزیکی مدافعان قوی‌هیکل، با تسامح شگفت‌انگیزی برخورد می‌کند. فیفا و یوفا نمی‌خواهند فوتبال به مجموعه‌ای از سوت‌های داوران و توقف‌های پشت سرهم و بازیکنان متمارض ختم شود. پس در مقابل حفاظت از مهاجمان تکنیکی در مقابل خشونت‌های فاحش و آسیب‌رسان،‌ خطوط قرمز دور و بر نبردهای فیزیکی مدافعان قوی‌هیکل را کمرنگ ساخته است. استفاده از مهارت «تنه فنی» روز به روز در میان مدافعان ارزش بیشتری پیدا کرده است و قوانین در مقابل سدکردن‌های ماهرانه مدافعان در مقابل تکنیکی‌های پابه‌توپ سختگیری‌های کمتری انجام می‌دهد. برای همین در هر بازی باید غرغرها و چهره‌های شگفت‌زده امثال نیمار و مسی را ببینیم که باور نمی‌کنند برتری‌جویی خشن و فیزیکی مدافعان، با تساهل داوران مواجه می‌شوند. در چنین دورانی بازیکنان «تکنیکیِ قوی‌هیکل»، ارزشی دو برابر پیدا می‌کنند. بیل و رونالدو در رئال مادرید، ماندزوکیچ و هیگواین در یوونتوس، دیه‌گو کاستا در چلسی و یا زلاتان در من‌یونایتد و حتی آندره بلوتی در تورینو. مهاجمانی که می‌توانند همچون آوار بر مدافعان مقابل خراب شوند. در نبردهای بزرگ در بالاترین سطح اروپا حتی تکنیک دیوانه‌وار مسی و نیمار هم کارایی خود را از دست می‌دهند. مسئله اصلی اندازه حرکت است:‌ جرم ضربدر سرعت!

۴- یکی از رموز موفقیت موناکو با بازیکنانی که شاید تا همین یکی دو ماه قبل اسامی‌شان هم برایمان دور از ذهن بود، همین مسئله اندازه حرکت است. موناکو تیم بسیار سریعی است اما در عین حال درشت‌اندام و تنومند. در هنگام دویدن گام‌های بلندی بر می‌دارند، پرش‌های بلندی دارند و در نبردهای فیزیکی قوی عمل می‌کنند. به این ترتیب در چنین دورانی مدام باید شاهد ناکامی تیم‌های ظریف و تاکتیکی و دوست‌داشتنی باشیم. تیم‌هایی مثل بارسلونا، بایرن مونیخ، بورسیا دورتموند، آرسنال و یا منچسترسیتی. علت ناکامی آنها الزاما بدشانسی نیست. در دوران جدید استراتژیست‌هایی مثل گواردیولا، ‌آنچلوتی و انریکه مارتینز و حتی آرسن ونگر باید به سرعت به ترمیم کسری فیزیکی تیم‌های خود بپردازند. در بازار نقل و انتقالات فوتبال به زودی قد و وزن بازیکنان به عناصری بسیار تعیین‌کننده بدل خواهند شد.

۵- و بالاخره اینکه در ایران هم استقلال از وقتی پوست انداخت که اندازه حرکت آبی‌ها رشد پیدا کرد. برزای،‌ کاوه رضایی، علی قربانی و فرشید اسماعیلی و البته امید نورافکن به ترکیب اصلی راه پیدا کردند. بازیکنان درشت‌اندام و قوی‌هیکلی که توانستند آن استقلال شکننده و ظریف ابتدای فصل( با بختیار رحمانی و یعقوب کریمی و جابر انصاری) را به تیمی قدرتمند و فیزیکی بدل کنند. این مجموعه وقتی وریا غفوری و پادوانی هم در ترکیب اصلی حاضر باشند به تمام معنا غیر قابل مهار می‌شوند.

یکی از دغدغه‎‌های برانکو برای فصل آینده باید افزایش میانگین قد و وزن پرسپولیس باشد. این نکته عجیبی نیست. مرور بازی‌های پرسپولیس مقابل الریان و الهلال نشان می‌دهد که پرسپولیس دوست‌داشتنی این فصل تیمی بیش از حد ظریف و سبک است. برانکو آرام آرام باید توان فیزیکی تیم خود را افزایش دهد. این پرسپولیس سقف پرواز محدودی دارد. پرسپولیس ایده‌آل باید شکل دیگری باشد:‌ سریع و خشن!

252 43