به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، دکتر «حسن روحانی» پس از سفری دو روزه به روسیه و گفت وگو با مقام های این کشور شامگاه سه شنبه هشتم فروردین ماه به تهران بازگشت. سفر اخیر روحانی به روسیه که در ادامه روند گسترش همکاری های دو کشور در فضای تازه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت، گام های مشترک را به سوی راهبردی سازی روابط استوار ساخت.

** تهران- مسکو؛ از دوستی تا شراکت راهبردی
مقاومت روسیه در برابر افزایش تحریم های غربی علیه جمهوری اسلامی ایران در سال های اوج گیری اختلافات هسته ای، اشتراک اهداف برابر گسترش دایره نفوذ نظامی و امنیتی غرب و پیش روی تشکلی چون ناتو به سوی شرق، منافع مشترک منطقه ای و سیاست های مکمل در عرصه هایی چون بحران سوریه و ... مولفه هایی است که سبب شده ناظران روسیه را به عنوان کشوری دوست برای ایران به شمار آورند.
با این حال، نوع سیاست های تنش زا و بی قاعده دولت پیشین سبب شد تا روس ها با حزم و احتیاط به روابط با تهران نگریسته و حتی در سال های اوج گیری تحریم های هسته ای علیه ایران راهی میانه را بین تهران و غرب برگزینند. از دید بسیاری از صاحبنظران، مقامات کرملین همراه با شرکای چینی خود طی این سال های دشوار در تلاش برای برکناری از هزینه های همسویی با سیاست های تهران، حتی در وضع تحریم های شورای امنیت از تعارض با کشورهای غربی خودداری کردند.
در ادامه، به رغم قراردادهایی در زمینه های دفاعی، تکمیل صنایع هسته ای و انرژی تحریم ها موانعی جدی پیش روی همکاری های تهران- مسکو پدید آورد تا اینکه به مدد برجام روابط رو به کاهش دو کشور تحول یافت.
در فضای تعامل سازنده ایران با جهان در دوره دولت یازدهم، روس ها که خود در به ثمر رسیدن توافق هسته ای نقش پررنگی داشتند از تحول در روابط خموده تهران- مسکو استقبال کرده و گام در مسیر گسترش مناسبات نهادند تا جایی که دیدار سه شنبه روسای جمهوری دو کشور در روسیه، رقم دیدارهای روحانی با «ولادیمیر پوتین» از سال 92 تا اکنون را به رقم 9 رساند.
روحانی و پوتین در نهایت بیانیه ای با عنوان «پیش به سوی همکاری های جامع راهبردی» در کرملین صادر کردند تا تصویری از واقعیت های روابط رو به گسترش دو کشور باشد.

**دستاوردهای سفر روحانی به روسیه
روحانی در نخستین روز از سفر خود به روسیه دوشنبه شب با «دیمیتری مدودیف» نخست وزیر این کشور دیدار کرد و ضمن رایزنی در زمینه مسائل منطقه ای و بین المللی، درباره راه های توسعه مناسبات تهران- مسکو با وی به گفت وگو پرداخت.
دیدار و گفت وگو با ایرانیان مقیم روسیه از جمله فعالان اقتصادی و حضور در دانشگاه دولتی مسکو از دیگر برنامه های روحانی در این سفر بود که با همراهی تعدادی از اعضای دولت یازدهم از جمله رییس دفتر رییس جمهوری، وزیران امور خارجه، ارتباطات و فناوری اطلاعات، صنعت، معدن و تجارت و رییس کل بانک مرکزی صورت گرفت.
روحانی در دانشگاه مسکو دکترای افتخاری این دانشگاه را به نشانه ارزشمند بودن اقداماتش در نزدیک شدن روابط ایران و روسیه دریافت کرد.
در ادامه و پس از انجام مذاکرات درسطح عالی، 14 سند همکاری در زمینه های قضایی، گردشگری، ورزشی، ترابری، ارتباطات، مسکن، انرژی اتمی، نفت و گاز،استاندارد بین ایران و روسیه به امضا رسید.
نقطه عطف این سفر دیدار روحانی با پوتین بود که در آن روسای جمهوری بر اراده محکم دو طرف برای ارتقای مناسبات به سطح راهبردی و گسترش همکاری ها در زمینه های گوناگون بارها تاکید کردند. کنفرانس خبری مشترک دو رییس جمهوری بخشی از این سفر بود که پوتین از روحانی خواست سلام ویژه ای را به رهبر انقلاب برساند. در ادامه، پوتین و روحانی از بیانیه مشترکی با عنوان «پیش به سوی همکاری های جامع راهبردی» رونمایی کردند که بیان کننده نتیجه سه سال تلاش برای تحکیم روابط و در برگیرنده نقشه راه روابط دو کشور در عرصه دو جانبه و منطقه ای بود.
مقام های ایران روسیه افزون بر بررسی مسائل مشترک بین المللی و منطقه ای همچون مبارزه با تروریسم، توافق های مهمی در زمینه های اقتصادی صورت دادند.
روحانی پیش از ترک مسکو به مقصد تهران با اشاره به نگاه مشترک ایران و روسیه به ضرورت توجه به مساله ترانزیت تصریح کرد و گفت : دو کشور تلاش دارند از طریق ایران یعنی از محور جنوب به شمال خلیج فارس و دریای عمان را به شرق و شمال اروپا متصل کنند.
وی با اشاره به گفت وگوهای دوجانبه برای خرید اقلامی چون لوکوموتیو، هواپیما و باالگرد ، افزود: در زمینه همکاری های هسته‌ای، ساخت نیروگاه‌های جدید، نیروگاه حرارتی در بندرعباس که در حال اجرا است و تلاش برای آغاز تجارت ترجیحی با پنج کشور اوراسیا نیز مذاکرات خوبی داشتیم. برقراری تجارت ترجیحی می تواند مقدمه ایجاد منطقه آزاد تجاری و تسهیل تجارت منطقه ای باشد.
رییس جمهوری همچنین گفت : درباره رژیم حقوقی دریای خزر نیز مذاکرات خوبی داشتیم و نظرات ایران و روسیه در این موضوع نزدیک است.
رییس جمهوری پیشتر در جمع ایرانیان مقیم روسیه به برنامه ریزی دو کشور بر افزایش ارزش روابط تا 10 میلیارد دلار اشاره کرد. بر اساس آمار موجود، ارزش مبادلات ایران و روسیه در سال 2016 با افزایش 70 درصدی نسبت به سال 2015 به حدود دو میلیارد و 200 میلیون دلار رسید.
به این ترتیب ایران و روسیه با برنامه ریزی برای ارتقای روابط اقتصادی، سیاسی و دفاعی- امنیتی می کوشند شعار پیش به سوی همکاری های جامع راهبردی را به تحقق نزدیک سازند.
پژوهشم**9279**1601**خبرنگار: سیدمحمد موسی کاظمی** انتشاردهنده: شهناز حسنی