سرویس بین‌الملل فردا: جايي آرام گرفته در سواحل اقيانوس اطلس، در ميانه‌ي قاره‌ي آفريقا، مي‌توانيد كشور نيجريه را پيدا كنيد. چند تا جام‌جهاني قبل‌تر، تيم فوتبال نيجريه و شگفتي‌هايي كه خلق مي‌كرد، باعث شد تا اين كشور سر زبان‌ها بيفتد. بوكوحرام و نيروهاي تندروي نيجريه‌اي نيز البته از چندي پيش، باعث ‌شدند تا اين كشور در صدر اخبار قرار بگيرد. اما شيخ زكزاكي و شيعيان اين كشور آفريقايي بودند كه باعث شدند بار ديگر اين كشور، به صدر اخبار بين‌المللي برگردد. 

درباره‌ي يك كشور مهم آفريقايي

شايد قبل از هر چيزي، بد نباشد كمي درباره‌ي كشور نيجريه و اهميت آن بدانيم. اين كشور در غرب آفريقا واقع شده و با آب‌هاي اقيانوس اطلس، همسايه‌ است. جمعيت اين كشور كه حالا از 180 ميليون‌ نفر گذشته، در رتبه‌ي اول آفريقا قرار دارد. بالاي 60درصد جمعيت اين كشور را مسلمانان تشكيل داده و البته مسيحيان نيز جمعيتي قابل توجه در اين كشور دارند. رشد جمعيت تشيع در اين كشور نيز بسيار چشمگير بوده و همين باعث حساسيت‌هايي در اين كشور شده است. نيجريه همچنين بزرگ‌ترين توليدكننده‌ي نفت قاره‌ي سياه و نيز يك قدرت منطقه‌اي در اين پهنه است. همه‌ي موارد در كنار هم، پازل مهم بودن اين كشور آفريقايي را كامل مي‌كند.

رهبر شيعيان نيجريه

ابراهيم يعقوب زكزاكي، معروف به شيخ زكزاكي، حالا شصت‌وسه ساله است و شصت‌وچهارمين سال زندگي‌اش را در زندان‌هاي نيجريه آغاز و سپري مي‌كند. او يك روحاني است و رهبر جنبش اسلامي شيعيان اين كشور محسوب مي‌شود. در شهر زاريا از ايالت كادونا در شمال غربي نيجريه به دنيا آمد. در سالي كه انقلاب اسلامي ايران هم به پيروزي رسيد، ليسانس اقتصادش را از دانشگاه احمد بلو گرفت.

مردي كه سر پرشوري داشت

از همان ابتدا سر پرشوري داشت. وقتي كه وارد دانشگاه شد، فعاليت‌هاي سياسي‌اش را شروع كرد. ابتدا دبيركل انجمن دانشجويان مسلمان نيجريه در پرديس اصلي دانشگاه احمد بلو شد. سپس معاون امور بين‌الملل كميته‌ي ملي همين انجمن شد. بعدتر تحت تأثير انقلاب ايران و امام خميني(ره) قرار گرفت و حتي به ايران نيز سفر كرد و بعدها به تبليغ تشيع همت گماشت.

مردي كه هزينه‌‌ي مبارزه‌اش را داده است

متولد دهه‌ي 50ميلادي، سه پسرش را در خشونت پليس عليه شيعيان و مسلمانان اين كشور از دست داده است. در جريان هجوم اخير ارتش به جمعيت عزاداران نيز، يك چشمش را از دست داد. علاوه بر ارتش و دولت نيجريه، گروه‌هاي تندروي اين كشور نيز مخالف شيخ زكزاكي و پيروانش هستند؛ از جمله وهابيون بوكوحرام. آن‌ها كه اقبال به تشيع را در اين كشور ديدند، از اين اتفاق به خشم آمدند و سعي مي‌كنند با اعمال خشونت‌آميز، بذر ترس را در دل آن‌ها بپراكنند؛ از جمله اين‌كه طرح ربودن زنان شيعه‌ي اين كشور را به اجرا در آورده‌اند تا بدين‌وسيله به نوشيعيان نيجريه، فشار بياورند. 

چرا از او مي‌ترسند؟

اما دليل دشمني سعودي‌ها و ‌ آمريكا و متحدانش با زكزاكي در چيست؟  شيخ ابراهيم عبدالله احمد، از طلاب نيجريه‌اي در ايران در اين مورد مي‌گويد: «شيخ زكزاكي در كمتر از 20 سال توانست 25 ميليون نفر را شيعه كند. عربستان از گسترش تشيع در نيجريه هراسان است.» او اشاره مي‌كند: «ديد مردم خارج از ايران، نسبت به فرهنگ شهادت ايرانيان و فرهنگ راه حسيني كه امام خميني(ره) اين فرهنگ را پياده كرد و در ايران اسلامي پياده‌سازي نمود، كاملا اعتقادي و قلبي بوده و به آن باور يقيني دارند.» شيخ زكزاكي بعدتر در جريان مراسم عزاداري محرم مورد حمله‌ي ارتش نيجريه قرار گرفت و عزاداران اين مراسم، به خاك و خون كشيده شدند. او سال‌ها طعم زندان را در دوره‌هاي مختلف كشيده است. اما علت وحشت سعودي‌ها و آمريكايي‌ها از او، نه جسم نحيفش بلكه فرهنگ تشيعي است كه دارد در قلب آفريقا اشاعه مي‌دهد؛ فرهنگي كه آن‌قدر علاقه‌مند دارد كه طي بيست سال، 25 ميليون نفر به آن گرايش پيدا كردند؛ آن‌هم با تبليغات يك پيرمرد نيجريه‌اي. 

مرد هميشه متهم

مهم‌ترين تهمتي كه دستگاه امنيتي و دولت و ارتش نيجريه به اين شيخ مبارز وارد مي‌كنند، تحريك هواداران خود براي ايجاد اغتشاش در اين كشور آفريقايي است. البته شيخ زكزاكي، دستگاه امنيتي و ارتش و دولت اين كشور را متهم كرده است كه از طريق ظاهرسازي، قصد دارند اتهاماتي را به اين گروه وارد كرده و آن‌ها را بدنام كنند. دادگاه عالي فدرال نيجريه هم چندي پيش، حكم آزادي وي را صادر كرد و به دولت فرصت محدودي داد تا او را آزاد كند.

دانش‌آموخته‌ي اقتصاد

زكزاكي، ليسانس اقتصاد را در دانشگاه احمد بلو گرفته است؛ در همان سالي كه انقلاب اسلامي ايران به پيروزي رسيد. او آموزش اوليه‌ي اسلامي خودش را هم نزد علماي مختلف و در حوزه‌هاي علميه زاريا،‌ زادگاهش به پيان رساند. اولين تعرض

مرد زندان‌ها

زکزاکی، طعم زندان را در همه‌ي حکومت‌های نیجریه کشیده؛ از شاجاری و بوهاری گرفته تا  آباچا. روی‌هم‌رفته،  نه سال زندان در  نه زندان را تجربه کرده. حتی حکومت آباچا، این مبارز را زندانی و  مرکز اسلامی‌اش در زاریا را تخریب کرد.

هواداران شيخ

ارتش نيجريه به حسينيه‌ي صاحب‌الزمان(عج) حمله و صدها نفر را زخمي و مجروح كرد. بهانه‌ي اين حمله هم تلاش هواداران شيخ براي ترور رئيس ستاد ارتش نيجريه در زاريا بود.

منبع:‌ همشهری پایداری، شماره‌ي  171،  اسفند  95 و فروردين 96