صاحب‌خبر - ادیب-دور اول مذاکرات مهم آستانه برای حل بحران سوریه، روز گذشته با نظارت ایران، روسیه و ترکیه در آستانه قزاقستان برگزار شد تا عملاً نخستین گفت وگوی رودرروی معارضان مسلح سوریه و نمایندگان دولت این کشور رقم بخورد. مذاکراتی که هرچند پشت درهای بسته صورت می گیرد، اما همه طرف ها تأکید کرده اند که محوریت اصلی آن «بررسی و حفظ آتش بسی» است که از دهم دی ماه به ابتکار 3 کشور، در جریان است. امروز هم قرار است دور دوم این گفت و گوها برگزار شود و در صورت عدم تمدید، بیانیه پایانی این اجلاس صادر می‌شود.شبکه تلویزیونی العالم به نقل از منبعی در مذاکرات آستانه اعلام کرد، روز اول مذاکرات در آستانه در شرایطی به پایان رسید که درباره امکان پیشرفت در این مذاکرات می توان از خوش بینی توام با احتیاط سخن گفت . روایت تاس از پیش نویس احتمالی نشست خبرگزاری تاس روز گذشته، جزئیاتی از پیش‌نویس احتمالی این بیانیه را منتشر کرد. به گزارش ایسنا قرار است در این اطلاعیه، روسیه، ترکیه و ایران از «جداسازی تروریست‌ها و گروه‌های اپوزیسیون مسلح استقبال کنند، همچنین طرحی برای مبارزه مشترک علیه شبه‌نظامیان داعش و النصره در نظر گرفته ‌شود.» تأکید بر قطعنامه 2254 شورای امنیت و پیدا کردن مکانیزمی سه جانبه برای نظارت بر آتش‌بس در سوریه، از دیگر محورهای این بیانیه خواهد بود. عدم حضور فعال آمریکا به دلیل مخالفت ایران در نشست دیروز، سفیر آمریکا نیز بدون سخنرانی در اجلاس حضور یافت. ایران مخالف دعوت آمریکا به این گفت و گو ها بود و به همین دلیل از آمریکا دعوتی نشد. سفیر آمریکا در حاشیه این نشست تأکید کرد که «واشنگتن بر ایجاد راه حل سیاسی بحران سوریه که دربرگیرنده بیشترین تعداد از مردم سوریه باشد، اصرار دارد.» این نشست با سخنان غیرت عبدالرحمن اف، وزیر خارجه قزاقستان و قرائت پیام رئیس جمهور این کشور آغاز شد. حسین جابری انصاری، معاون وزیر خارجه کشورمان که سرپرست هیئت ایرانی در این مذاکره است، در سخنان خود در افتتاحیه این کنفرانس، تأکید کرد: «تمام شرکت‌کنندگان در این گفت‌وگوها اقدامات خشونت‌بار را طرد و با تثبیت آتش بس و ترک انواع مخاصمات به این روند کمک کنند. ما باید از پیوستن گروه هایی که در نشست حضور ندارند به این فرآیند، به شرط التزام ایشان به اصل عدم خشونت، استقبال کنیم.» مواضع معارضان مسلح در آستانه چه بود؟ محمد علوش، رئیس دفتر سیاسی جیش الاسلام ریاست معارضان مسلح را برعهده دارد جیش الاسلام گروه مسلحی که در گفت و گو ها حضور دارد. از جمله گروهک های تروریستی در سوریه است که به شدت تحت حمایت عربستان سعودی است و زهران علوش فرمانده این گروه سال گذشته در یک حمله هوایی به هلاکت رسید. به گزارش بی بی سی، وی «توقف عملیات نظامی در کل سوریه و کمک رسانی‌ها و گام گذاشتن در جهت یافتن یک راه حل سیاسی» را یکی از "گزینه‌های ارجح" معارضان توصیف کرد اما در عین حال گفت که «این تنها گزینه نخواهد بود.» همچنین یحیی العریدی سخنگوی هیئت معارض تأکید کرده که در این نشست «تنها درباره آتش بس اخیر» مذاکره خواهد شد. العریدی بدون اشاره به نقض مکرر آتش بس از سوی طرف های مسلح، ایران و سوریه را به نقض آتش بس متهم و تصریح کرد: «ما وارد هیچ مذاکره سیاسی نخواهیم شد و امروز همه چیز حول پایدار کردن آتش بس و تسهیل کمک‌های بشر دوستانه به مناطق تحت محاصره خواهد چرخید.» روزنامه سعودی «الحیات» درباره احتیاط مفرط طرف های معارض، نوشت: «معارضان واقعاً نگران هستند که نمایندگان گروه های معارض که به این نوع مذاکرات بین المللی عادت ندارند، به راه حل سیاسی سوق داده شوند که به سود نظام سوریه است.»در همین حال، به گزارش خبرگزاری روسی «اینترفکس»، اسامه ابو زید، یک سخنگوی دیگر مخالفان در مذاکرات آستانه، گفت که آنها تنها برای امضای توافقنامه آتش بس به پایتخت قزاقستان آمده‌اند. خبرگزاری فرانسه نیز به نقل از وی نوشت: اگر مذاکرات شکست بخورد، جنگ با دولت بشار اسد ادامه خواهد یافت. اسامه ابو زید افزود: «اگر مذاکرات موفقیت‌آمیز باشد، مذاکره خواهیم کرد.» در عین حال به گزارش دویچه وله اسامه ابو زید، یکی دیگر از مذاکره‌کنندگان ارشد معارض سوریه و از اعضای ارتش آزاد سوریه نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز مدعی شد که «امیدوارم روسیه بتواند در مهار عملیات شبه‌نظامیان وابسته به ایران در سوریه که به ارتش اسد کمک می‌کنند، نقش مثبتی بازی کند.» آتش بس؛ مهمترین دستور مذاکرات تأکید بر آتش بس به عنوان مهمترین دستور مذاکرات آستانه مورد اشاره ایران و سوریه هم بود. بشار جعفری، همین موضوع را تأیید و تأکید کرد که این مذاکرات تنها بین دولت سوریه و احزاب سوری انجام می‌شود و هیچ گفتگویی بین سوریه و ترکیه انجام نخواهد شد. وی این نشست را به خاطر تلاش های ایران و روسیه دانست و افزود: «دستور کار این مذاکرات، شامل تقویت آتش بس، تفکیک گروه های تروریستی از گروه هایی که به آتش بس پایبند مانده اند و یافتن زمینه‌ای مشترک برای مبارزه با تروریست‌هااست.» ارزیابی مثبت نماینده دولت سوریه در همین حال شب گذشته بی بی سی گزارش داد: «بشار جعفری، نماینده سوریه در سازمان ملل که ریاست هیئت سوری را در مذاکرات صلح قزاقستان برعهده دارد، جلسه اول مذاکرات آستانه را مثبت ارزیابی کرد اما گفت که اظهارات نماینده گروه‌های مخالف دولت سوریه «خارج از چارچوب دیپلماتیک است» و ارتباطی با این نشست ندارد.»در حاشیه مذاکرات دیروز دیدارهای دوجانبه متعددی هم بین هیئت های ایرانی، روس و ترک برگزار شد. از جمله استفان دی‌میستورا نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در ساعات پایانی یکشنبه شب در هتل محل اقامت حسین جابری‌انصاری حاضر شد و با وی دیدار و گفت‌وگو کرد. چه گروه های مسلحی در مذاکرات حضور داشتند؟ یکی از موضوعات مهم این نشست ترکیب گروه های مخالف بود که فارس در این باره گزارش داد «شهداء الاسلام»، «الفرقة الأولی الساحلیة»، «اتحاد فاستقم»، «جیش العزه»، «الجبهة الشمالیة» و «جیش النصره» از جمله گروه های شرکت کننده هستند. این معارضین عمدتا در استان‌های «ادلب»، «حلب»، «حما» و «لاذقیه» سوریه فعالیت دارند. با این حال بی بی سی از حضور فرماندهان ۱۲ گروه مسلح خبر داد. بنابراین گزارش احرار الشام، از گروه‌های تروریست مهم در سوریه، در این مذاکرات شرکت نکرده ولی تأکید کرده که با تصمیم های این نشست مخالفت نخواهد کرد. حاشیه سازی های ناموفق هیئت معارضین از دیگر موضوعات مهم این نشست می توان به حاشیه سازی های هیئت معارضان علیه حضور هیئت ایرانی اشاره کرد. الجزیره در این باره گزارش داد که معارضان تلاش کردند ایران نه تنها در جلسه افتتاحیه سخنرانی نکند، بلکه نامش در بیانیه پایانی به عنوان «ضامن آتش‌بس» آورده نشود، امری که محقق نشد. در اتفاق جالب دیگری خبرنگار «المیادین» از محل برگزاری جلسات گزارش داد که به دلیل اختلافات زیاد هیئت معارضان بر سر نحوه نشستن طرف‌ها در سالن اجلاس مذاکرات با 40 دقیقه تأخیر آغاز شد. دور بعدی گفت و گوهای سوریه بیستم بهمن ماه در ژنو است که با محوریت سازمان ملل برگزار خواهد شد. روایت لاوروف از سنگ اندازی در مذاکرات آستانه همزمان سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه حضور گروه های سیاسی معارض در مذاکرات دیروز سوریه را یک موفقیت دانست. به گزارش ایرنا وی از تلاش هایی خبرداد «تا از برقراری تماس مستقیم دولت سوریه با گروه های معارض مسلح جلوگیری شود که این تلاش ها خنثی شد.» وی افزود: همچنین تلاش شد به جای معارضان مسلح، سران گروه های سیاسی مقیم خارج از سوریه به مذاکرات پایتخت قزاقستان اعزام شوند که این اقدام عملی نشد. قاسمی: هدف اصلی اجلاس برگزاری نشست بین معارضین و دولت سوریه است در عین حال به گزارش خراسان بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان نیز روز گذشته در نشست خبری خود با بیان این که «هدف اصلی اجلاس برگزاری نشست بین معارضین و دولت سوریه است» گفت: اگر این اجلاس بتواند در خصوص تثبیت آتش بس در سوریه گام هایی را بردارد، این یک موفقیت بزرگی است که می تواند مقدمه ای برای ارسال و ارائه کمک های انسان دوستانه به مردم این منطقه باشد. خبرنگاری از قاسمی پرسید برخی رسانه های منطقه تبلیغ می کنند که ایران از مذاکرات بحران سوریه کنار گذاشته شده و روسیه و ترکیه بیشتر با یکدیگر در حال مذاکره و تعامل هستند ، نظر شما چیست ؟ وی پاسخ داد: من این را نمی بینم که ایران حذف شده باشد و برعکس است البته یک سری مسائل تبلیغاتی وجود دارد که می خواهد این محور شکل نگیرد و ایران و ترکیه مقابل هم قرارگیرند. وی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه آیا ممکن است روسیه پشت ایران را در مذاکرات به نفع آمریکا خالی کند ؟ خاطر نشان کرد : من چنین ارزیابی ندارم . وی تاکید کرد: امروز بسیاری در جهان به این نتیجه رسیدند که قادر به شکست دولت نیستند و همچنین جایگزینی برای بشار اسد ندارند لذا شعارهای تند برکناری اسد را کم کم کنار می گذارند و اگر چه برخی در رسانه ها دنبال رفتن اسد هستند اما در پشت درهای بسته صحبت‌های دیگری می کنند.∎​