این گزارش به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز پنجشنبه 30 دی ماه 1395 خورشیدی در حوزه های سیاسی و اقتصادی نگاهی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی کرده است.

** تشریح مواضع منطقه ای و بین المللی ایران در نشست داووس
گفته های «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران در حاشیه چهل و هفتمین نشست مجمع جهانی اقتصاد که دیروز چهارشنبه 29 دی ماه در داووس سوئیس برگزار شد، در روزنامه های امروز مورد توجه و تحلیل قرار گرفت.
روزنامه «اعتماد» زیر عنوان «دیپلماسی منطقه‌ ای – برجامی ظریف در داووس» نشست داووس را بهانه ای برای رایزنی های سیاسی میان سران کشورها دانست و چنین نگاشت: نخستین سفر فرامرزی در سال ٢٠١٧ میلادی، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان روز چهارشنبه خود را در سوییس گذراند. شرکت در چهل و هفتمین نشست مجمع جهانی اقتصاد و سخنرانی در آن بهانه‌ای شد تا محمدجواد ظریف در حاشیه این اجلاس دیدارهای دوجانبه‌ای انجام دهد و همچنین آخرین مواضع ایران در مسائل منطقه‌ای، چند و چون اجرای توافق هسته‌ای و نگاه به ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ را مطرح کند. در حالی که سوژه چهل و هفتمین نشست مجمع جهانی اقتصاد «رهبری پاسخگو و مسوولیت‌پذیر» در جهان امروز است، یکی از برنامه‌های ظریف در داووس شرکت در میزگردی درباره آینده سوریه است. داووس همواره بهانه‌ای برای تازه کردن دیدارها و رایزنی‌های سیاسی بوده است و این‌بار نیز همزمانی این نشست با مراسم تحلیف و جابه‌جایی قدرت در امریکا بر حساسیت این رایزنی‌های دو و چندجانبه افزوده است.
اعتماد ادامه داد: این دور از سفرهای خارجی ظریف تنها به داووس ختم نخواهد شد و وی پس از حضور در این نشست راهی کوالالامپور، پایتخت مالزی خواهد شد تا در نشست فوق‌العاده وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی درباره مسلمانان میانمار شرکت کند. محمدجواد ظریف پس از ورود به داووس زنجیره‌ای از دیدارهای دوجانبه را آغاز کرد که نخستین آنها رایزنی با وزیر امور خارجه فنلاند بود. روابط دوجانبه، مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی در زمره بحث‌های دو وزیر بود. پس از این دیدار نیز، رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان با همتای خود از کشور میزبان گفت‌وگوی کوتاهی داشت. مهم‌ترین رایزنی روز گذشته اما دیدار با فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود. این دیدار در بازه زمانی صورت گرفت که جهان خود را برای ریاست‌جمهوری ترامپ آماده می‌کند و توافق هسته‌ای ایران با ١+٥ یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های مشترک میان تهران و اروپا در روزهای ریاست‌جمهوری ترامپ خواهد بود.
روزنامه «ابتکار» در گزارش خود به سخنان ظریف مبنی بر «درهای باز اقتصاد به روی آمریکا» اشاره و به نقل از وی عنوان کرد: ماهیت محیط جهانی تغییر کرده است؛ نه تنها شرکتها و طرف‌های حاضر در داووس موثر هستند، بلکه بازیگران غیردولتی نیز تاثیرات بسزایی خواهند داشت. ما نمی‌توانیم امنیت داشته باشیم، مادامی که بقیه دچار ناامنی هستند. وی همچنین ادامه داد که ما مشتاق به توسعه روابط با اتحادیه اروپا، غرب آسیا، ژاپن، کره جنوبی هستیم و با چین شراکت چند جانبه داریم. با این حال اگرچه اختلافات سیاسی با آمریکا پابرجاست اما درهای ایران حتی در زمینه روابط اقتصادی با آمریکا گشوده است.
«دیپلماسی داغ ظریف در دامنه آلپ» عنوان «قانون» برای گزارش حضور ظریف در نشست داووس بود. در این گزارش می خوانیم: وزیر خارجه ایران همچنین با اشاره به تلاش‌های سازمان ملل متحد‌‌‌‌‌ د‌‌‌‌‌ر حل بحران سوریه، تاکید‌‌‌‌‌ کرد‌‌‌‌‌ که نشست آستانه مغایر و جایگزین تلاش سایر نهاد‌‌‌‌‌های بین‌المللی د‌‌‌‌‌ر حل بحران سوریه نیست. همه طرف‌ها بایستی تلاش کنند‌‌‌‌‌ تا زمینه‌ساز آیند‌‌‌‌‌ه‌ای موفق برای سوریه باشند‌‌‌‌‌. وزیر خارجه ایران همچنین د‌‌‌‌‌ر پاسخ به سوالی د‌‌‌‌‌ر مورد‌‌‌‌‌ ارزیابی‌اش از د‌‌‌‌‌ونالد‌‌‌‌‌ ترامپ، رییس‌جمهور منتخب آمریکا و رویکرد‌‌‌‌‌ د‌‌‌‌‌ولتش د‌‌‌‌‌ر قبال ایران، گفت که بایستی منتظر بمانیم و بعد‌‌‌‌‌ قضاوت کنیم.
روزنامه «تجارت» اما سخنان وزیر امور خارجه در این نشست را به یک «هشدار» تعبیر کرد. در این گزارش آمده است: محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران در نشست مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس، در ارتباط با مسایل منطقه‌ای و جهانی از جمله در مورد مخاطرات ناشی از افراط‌گرایی و تروریسم، اهمیت اجلاس آستانه و ضرورت حل بحران سوریه از راه گفت‌وگو و نیز دولت جدید ترامپ سخن گفت.
تجارت به نقل از ظریف افزود: سیاست خارجی ایران فارغ از نتیجه انتخابات در عرصه بین‌المللی شاهد استمرار و پیوستگی خواهد بود. ایران به دلیل جایگاه ژئوپلیتیکش در منطقه خواهان ثبات و آرامش در منطقه است و این‌یکی از شاخصه‌های سیاست خارجی ما است که ادامه پیدا خواهد کرد. ...ایران با اراده قوی مردمش توانست در مقابل این تحریم‌ها ایستادگی کند.
«امکان همکاری ایران و عربستان در منطقه» محور برگزیده روزنامه «تعادل» از میان گفته های ظریف در نشست داووس بود. به گزارش تعادل، وی در پاسخ به پرسشی از روابط آینده ایران و عربستان گفت: من دلیلی نمی‌بینم که ایران و عربستان رابطه‌ای خصمانه با یکدیگر داشته باشند. ما می‌توانیم در زمینه‌‌های مختلف بین‌المللی از جمله حل بحران سوریه، یمن و بحرین باهم همکاری کنیم.

** مخالفت ایران با حضور آمریکا در نشست صلح سوریه
حضور آمریکا در نشست صلح سوریه که قرار است در «آستانه» پایتخت کشور قزاقستان برگزار شود، به نقطه تفاوت نظر میان ایران و روسیه تبدیل شده است. در حالی که مقام های ایران از مخالفت خود با حضور هیات آمریکایی در این نشست سخن گفته اند، «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه اعلام کرده است که به رغم مخالفت ایران با این اقدام، مسکو از واشنگتن برای شرکت در نشست دعوت خواهد کرد. روزنامه ها در یادداشت ها و گزارشی هایی این موضوع را تحلیل کردند.
روزنامه «شهروند» در گزارش «آستانه ی نگرانی» ضمن اشاره به اختلاف نظر میان ایران و روسیه بر سر حضور آمریکا در نشست آستانه، نوشت: ماجرای اختلاف‌نظر ایران و روسیه از زمانی آغاز شد که ترکیه به‌عنوان کشور سوم مذاکراتی را با روسیه آغاز کرد و درنهایت سه کشور ایران، روسیه و ترکیه در نشستی در مسکو تصمیم به کمک برای برقراری آتش‌بس در سوریه گرفتند.
این روزنامه افزود: تحلیلگران بر این عقیده‌اند که این عقب‌نشینی روسیه از سوریه گواهی بر این موضوع است که روسیه به دلیل مشکلات اقتصادی، خواهان یافتن راه حلی سیاسی برای پایان یافتن مناقشه سوریه است و زمانی که صحبت یافتن راه‌ حلی سیاسی برای سوریه به میان می‌آید، روسیه تمام تلاش خود را خواهد کرد که در این‌خصوص با آمریکا معامله کند، چراکه مسلما روسیه در بحرانی ورود نخواهد کرد، مگر این‌که بخواهد منافع خود را تأمین کند و منافع روسیه به‌عنوان یک قدرت بزرگ که بسیاری از سیاست‌های خود را در رقابت با آمریکا تعریف می‌کند، به معنای امتیاز گرفتن از آمریکاست و تا زمانی که روسیه به نوعی از انواع، مسیر مذاکره با آمریکا را باز نکند، گرفتن امتیاز نیز معنایی نخواهد داشت. این رفتار دقیقا همان رفتاری است که ایران را نگران می‌کند.
روزنامه «آرمان» نیز در سرمقاله خود با اشاره به «حضور و ظهور مخرب آمریکا» در ماجرای سوریه، نوشت: در روند مذاکرات سوریه که عمدتا مذاکرات سوری- سوری است، گروه‌های معارض سوریه با دولت سوریه بر روی محورهایی به بحث خواهند پرداخت. در چنین شرایطی حضور آمریکا که در سوریه، نه در میدان زمینی در سوریه حضور دارد و نه در هوا در این کشور اقدام مثبتی انجام داده، قطعا مورد خشنودی روسیه و ایران نخواهد بود. البته روسیه ممکن است در برخی مناطق از حضور نظامی آمریکا استفاده کند، اما در روند ترسیم شده، آمریکا باید به عنوان عضو شورای امنیت درحمایت از آتش بس و اصلاحات سیاسی و مسائل دیگر اعلام موضع کند. حمایت از دولت واحد سوری، یکپارچکی سرزمین، عدم تجزیه سوریه و عدم حضور گروه‌های تروریستی تکفیری مورد توافق ایران و روسیه است.
«مجاهدان جمعه در نشست آستانه» عنوان یادداشت روزنامه «ایران» بود که در آن از مخالفت ایران با حضور آمریکا در نشست آستانه دفاع کرد و چنین نگاشت: چنانکه پیداست ماجرای حل مسأله سوریه مجاهدان جمعه‌ای دارد که پیشتر حتی حامی تروریست‌ها هم بوده‌اند و اکنون پس از استشمام بوی پیروزی می‌خواهند خود را در صف مبارزان با تروریسم جا کنند. در واقع، خواه‌ناخواه با توجه به تغییر شرایط و مناسبات میان کشورهای دیگر و با وجود سابقه غیرقابل دفاع‌شان در شعله‌ور کردن بحران پیش‌آمده در این کشور ، می‌خواهند به مذاکرات آستانه و امتداد آن راه یابند.
روزنامه «سیاست روز» به سخنان «علی اکبر ولایتی» رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد و به نقل از وی نوشت: مذاکراتی که قرار است در شهر «آستانه» انجام شود، حاصل پیروزی‌های دولت و ملت سوریه و متحدان آنها است؛ طوری نباشد که کسانی که در تجهیز تروریست‌ها نقش داشته اند و در میدان جنگ شکست خورده اند، حالا صحنه را آماده ببینند که در عرصه سیاسی بهره برداری خودشان را بکنند.

** رونمایی روحانی از خودروی برقی
رییس جمهوری دیروز در حاشیه جلسه هیات دولت، از محصولات تولیدی سه شرکت دانش بنیان در زمینه موتورسیکلت و خودرو برقی بازدید و رونمایی کرد. شماری از روزنامه ها در صفحه نخست خود به این موضوع پرداختند.
«مردم سالاری» گزارش داد: رییس‌جمهوری و هیات وزیران از دو دستگاه رانا دو نیروی پایه برقی در محوطه ساختمان نهاد ریاست‌جمهوری رونمایی شد. این طرح جزو طرح‌های کلان ملی است که با حمایت معاونت علمی‌و فناوری رییس‌جمهوری و سازمان گسترش، توسط شرکت تحقیقات موتور ایران خودرو اجرا شده است. گفتنی است با یک بار شارژ از منزل، این خودروها می‌توانند 80 کیلومتر بدون مصرف سوخت فسیلی و بدون آلایندگی پیمایش کنند. براساس این گزارش، بعد از 80 کیلومتر پیمایش، اگر ایستگاه سوخت فسیلی در دسترس نبود، راننده با یک موتور اضطراری می‌تواند نسبت به شارژ اقدام کند و ادامه مسیر دهد.
روزنامه «فرهیختگان» برای تشریح جزییات این طرح با «مرتضی موسی‌ خانی» مسوول آن، گفت وگو کرد. موسی خانه گفت: این محصول در کلاس L7E قرار دارد و باطری آن برای مسافت 100 کیلومتری در نظر گرفته شده و 80 کیلومتر در ساعت شتاب و سرعت آن است و جزء خودروهای دو سرنشین محسوب می‌شود و با توجه به ساختاری که برای طراحی آن در نظر گرفته شده این ماشین می‌تواند متناسب با شهر تهران و شیب‌های تیز جاده‌های آن عملکرد بسیار خوبی از خود نشان دهد. ... دیروز به مناسبت روز هوای پاک بعد از جلسه هیات دولت با حضور رئیس جمهور و وزرای محترم و معاونین رئیس‌ جمهور از این خودرو بازدید شد و رئیس‌جمهور ابراز امیدواری کرد که این خودرو به‌زودی وارد مرحله تولید انبوه و ورود به جامعه شود.
گزارش این رونمایی افزون بر روزنامه های یادشده در روزنامه های ایران، «جمهوری اسلامی»، «جوان»، «سیاست روز»، «گسترش صمت» و «همشهری» منتشر شد.
**گروه پژوهش و تحلیل خبری
خبرنگار: فرشته ذبیحیان**انتشاردهنده: سیدمحمد موسی کاظمی**پژوهشم** 9283**9279