رهبر معظم انقلاب اسلامی دو سال پیش در خطبه‌ی کلیدی «سبک زندگی» در خراسان شمالی، موضوع نسبت میان ابعاد فرهنگی و اصلی تمدن نوین اسلامی، که هویت و آتیه‌ی انقلاب اسلامی است و ابعاد ابزاری تمدن، مانند اقتصاد، علم و فناوری و سیاست را مطرح کرده و آن را فتح‌ بابی جدید برای پیشرفت فرهنگی و حرکت به‌سوی تمدن اسلامی معرفی کردند و از تمام اندیشمندان و نخبگان حوزه و دانشگاه خواستند که در این مسیر قدم بردارند.

 

یکی از وجوه مهم و شاید جدی‌ترین بخش این مسئله، نسبت میان متن و ابزار تمدنی یا فرهنگ و تکنولوژی است.

 

با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه افق تمدن اسلامی در حوزه‌های گوناگون تحت عنوان الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت باید گشوده شده و گفتمانی فراگیر شود، فرهنگ و تکنولوژی موضوعی محوری برای توجه دادن افکار عمومی نخبگانی به معضلات توسعه‌گرایی سطحی و تقلیدی و ضرورت بنیادین طراحی مسیر بدیل الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت خواهد بود.

 

در این راستا، اندیشکده‌ی مهاجر با همکاری معاونت فرهنگی دانشگاه شریف اقدام به برگزاری همایش ملی فرهنگ و تکنولوژی می‌نماید.

 

همایش فرهنگ و تکنولوژی با محورهای اصلی آسیب‌شناسی تکنولوژی، مبانی فرهنگی تکنولوژی، اسلام و تکنولوژی و عنوان ویژه‌ی جمهوری اسلامی و چالش توسعه‌گرایی غیرفرهنگی به مدت دو روز، در تاریخ یک‌شنبه 21 و دوشنبه 22 اردیبهشت، از ساعت 9 صبح الی 18 در سالن جابر بن حیان دانشگاه شریف برگزار خواهد شد.

 

ثبت‌نام برای حضور در همایش و نمایشگاه جنبی ارائه مقالات در: ct.farhangi.sharif.ir

 

 

بخش اول) افتتاحیه: یکشنبه، ساعت 9-10:30

 

خواسته یا ناخواسته، سرنوشت ملت و کشور ما به تکنولوژی گره خورده است. در این میان، تکنولوژی همواره امری علمی، فنی، تخصصی، غیرفرهنگی و مستقل از جهان‌بینی، ایدئولوژی و ارزش‌های مردمان تلقی شده است؛ گویی که تکنولوژی همان چراغ جادوی گمشده‌ی همه‌ی تمدن‌هاست که امروز چون سوغاتی بی‌نظیر، با قیمتی گزاف از غرب جهان به شرق جهان آورده می‌شود و مردمان از هر رنگ و نژاد و مذهب و آیین سخت شیفته‌ی آن‌اند. آیا امکان یا بالاتر از آن، ضرورتی برای پرسیدن از نسبت تکنولوژی و فرهنگ وجود دارد؟

 

با حضور و سخنرانی

 

-         دکتر رضا روستاآزاد، ریاست دانشگاه شریف، عضو هیئت‌علمی دانشگاه و رئیس همایش

-         حجت‌الاسلام دکتر خسروپناه، ریاست مؤسسه‌ی حکمت و فلسفه‌ی ایران، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی و دبیر علمی همایش

-         دکتر مهدی گلشنی، چهره‌ی ماندگار فیزیک، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و رئیس گروه فلسفه‌ی علم دانشگاه شریف

 

بخش دوم) ما و مسئله‌ی تکنولوژی: یک‌شنبه 11:00- 12:30

 

چنانچه عینک علوم و مهندسی را از چشم برداشته و از منظری انسانی و اجتماعی و فرهنگی که زیستن انسان را نقطه‌ی کانونی فهم خود قرار می‌دهد به تکنولوژی بنگریم، چه خواهیم دید؟ آیا این آغاز مسئله‌انگیزی تکنولوژی برای ما، مسلمانان و ایرانیان انتهای قرن چهاردهم شمسی، سی‌وپنج سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی و نشسته بر میانه‌ی راه صدها سال تمدن دینی نیست؟

 

با حضور و سخنرانی

 

-         دکتر داوری اردکانی، چهره‌ی ماندگار فلسفه، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و رئیس فرهنگستان علوم ایران

-         دکتر علی پایا (ارتباط زنده)، استاد دانشگاه وست مینیستر انگلستان

-         دکتر بیژن عبدالکریمی، عضو هیئت‌علمی فلسفه‌ی دانشگاه آزاد اسلامی

 

بخش سوم) جمهوری اسلامی و چالش توسعه‌گرایی غیرفرهنگی: یک‌شنبه ساعت 14-15:30

 

جمهوری اسلامی، که صورت عینیت‌یافته‌ی راه تاکنون آمده‌ی ماست، چنانچه با تراز انقلاب اسلامی که صورت باطنی راه آرمانی ماست، سنجیده شود، خود را در چالشی بزرگ می‌یابد و آن نسبت میان خواست بزرگ و ملی توسعه‌یافتگی، صنعتی شدن و رشد اقتصادی است و طلب تمدنی تأسیس فرهنگ و جامعه‌ای متفاوت برمبنای دین برای تعالی و تکامل الهی فردی و جمعی. چالش «ابزار و متن» یا «سخت‌افزار و نرم‌افزار» در لسان رهبر معظم انقلاب، شاید مهم‌ترین چالش پیش روی مسیر پیشرفت اسلامی-ایرانی ماست. جمهوری اسلامی با این چالش چه کرده و چه خواهد کرد؟

 

با حضور و سخنرانی

 

-         دکتر رفیعی آتانی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی و دبیر کنگره‌‌ی علوم انسانی اسلامی

-         دکتر حسن بنیانیان، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی و رئیس مؤسسه‌ی پیوست‌نگاری فرهنگی در شورای عالی انقلاب فرهنگی

-         دکتر ابراهیم فیاض، عضو هیئت‌علمی علوم اجتماعی دانشگاه تهران

-         دکتر علیرضا شجاعی‌زند، عضو هیئت‌علمی علوم اجتماعی دانشگاه تربیت مدرس

 

 

و نشستی با موضوع «آسیب‌شناسی سیاست‌گذاری علم و تکنولوژی در جمهوری اسلامی»، یک‌شنبه ساعت 16-18

 

با حضور

 

-         دکتر سید حبیب‌الله طباطبائیان، عضو هیئت‌علمی مدیریت تکنولوژی دانشگاه علامه طباطبایی، رئیس انجمن مدیریت تکنولوژی ایران و رئیس پژوهشکده‌ی مطالعات فناوری ریاست‌جمهوری

-         دکتر احمد نادری، عضو هیئت‌علمی علوم اجتماعی دانشگاه تهران و رئیس سابق جهاد دانشگاهی تهران

-         دکتر ابراهیم سوزنچی، عضو هیئت‌علمی مدیریت دانشگاه شریف و رئیس پژوهشکده‌ی سیاست‌گذاری علم و فناوری دانشگاه شریف

 

بخش چهارم) مبانی فرهنگی تکنولوژی: دوشنبه ساعت 9:30-10:30

 

رابطه‌ی فرهنگ و تکنولوژی رابطه‌ای دوسویه است. پرسش تحلیلی اول این است که اگر تکنولوژی مقوله‌ای فرهنگی و در نسبت با فرهنگ و اندیشه‌ی موطن خویش است، این فرهنگ چگونه در تکنولوژی ظهور می‌یابد؟ به این اعتبار، آیا صحیح است که تکنولوژی را به پسوندهای غربی، شرقی، ایرانی، هندی، اسلامی، یهودی، لیبرال یا سوسیال متصف کنیم؟

 

با حضور و سخنرانی

 

-         دکتر رضا سلیمان حشمت، عضو هیئت‌علمی گروه فلسفه‌ی دانشگاه علامه طباطبایی

-         دکتر محمدرضا اسدی، رئیس گروه فلسفه‌ی دانشگاه علامه طباطبایی

-         حجت‌الاسلام علیرضا پیروزمند، قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم

-         دکتر مهدی معین‌زاده، عضو هیئت‌علمی فلسفه‌ی علم در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

 

بخش پنجم) اسلام و تکنولوژی: دوشنبه ساعت 11-12:30

 

چنانچه فرهنگ بر تکنولوژی مؤثر است، تأثیر اسلام بر تکنولوژی چگونه خواهد بود؟ آیا اسلام می‌تواند منادی نوع متفاوتی از ابزارهای تکنولوژیک باشد؟

 

با حضور

 

-        دکتر جمیله علم‌الهدی، رئیس کمیسیون تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی وعضو هیئت‌علمی فلسفه‌ی تعلیم و تربیت در دانشگاه شهید بهشتی

-        دکتر محمدعلی مرادی، دانش‌آموخته‌ی جامعه‌شناسی دانشگاه برلین و عضو انجمن جامعه‌شناسی ایران

-        دکتر مصطفی تقوی، عضو هیئت‌علمی فلسفه‌ی علم دانشگاه شریف

 

 

بخش ششم ) نشست‌های موازی آسیب ‌ شناسی تکنولوژی : دوشنبه ساعت 14-16

 

در ارتباط دوسویه‌ی فرهنگ و تکنولوژی، اما تأثیر تکنولوژی بر فرهنگ مشهودتر و توجه به مشکلات و معضلات انسانی و اجتماعی پدیدآمده توسط تکنولوژی‌های جدید، به‌ویژه در میان اندیشمندان غربی هموطن با تکنولوژی متداول‌تر است. تأثیر صنعت و کارخانه بر انسان، زن و خانواده از قرن هجدهم مورد توجه نقادان فرهنگی غربی قرار داشته و امروز که انقلاب اطلاعاتی تمام وجوه زندگی مردمان را مملو از تکنولوژی نموده است، احساس خطرهای جدی را درباره‌ی سرنوشت انسان مطرح نموده است.

 

5. نشست آسیب ‌ شناختی با حضور صاحب ‌ نظران و متخصص در هر حوزه

 

در موضوعات:

 

-         آسیب‌شناسی بنیادین تکنولوژی مدرن (نشست ارائه‌ی مقالات شفاهی ارسال‌شده)

-         تکنولوژی و سبک زندگی (نشست ارائه‌ی مقالات شفاهی ارسال‌شده)

-         انسان، خانواده و سلامت روانی (دبیر نشست: آقای دکتر الله‌یاری، رئیس سازمان نظام روان‌شناسی)

-         طب جدید و مسئله‌ی سلامت (دبیر نشست: دکتر شاه‌محمدی، پژوهشگر و مدرس طب دانشکده‌ی داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران)

-         صنعت و محیط‌زیست (دکتر طباطبایی، عضو هیئت‌علمی پژوهشکده‌ی بیوتکنولوژی کشاورزی و رئیس تیم تحقیقاتی سوخت‌های زیستی)

 

بخش هفتم ) نشست موازی راه آینده : دوشنبه ساعت 14-16

 

راه بدیل جمهوری اسلامی در قبال راه رفته‌ی پرمعضل و آزموده‌ی غربی چیست؟ الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت اگر طرح نوی انقلاب اسلامی در قبال صنعتی شدنِ مقلدانه و دنباله‌روانه است، چگونه به آینده‌ی تکنولوژی در ایران می‌انجامد؟

 

نشست «تکنولوژی در الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت»

 

-         دبیر نشست: دکتر فاتح‌راد، عضو هیئت‌علمی دانشگاه شریف

-         و برخی از اساتید و صاحب‌نظران حوزه‌ی الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت

 

بخش هشتم) اختتامیه، تکنولوژی و تمدن اسلامی: دوشنبه ساعت 16:30- 18

 

سرنوشت مسلمان معاصر جداافتاده از سنت و در حسرت مدرن شدن چه خواهد بود؟ چشم‌انداز پیش روی ما چیست؟ مسیر پرشتاب صنعتی شدن، که به‌ویژه توسط نخبگان ما در رشته‌های فنی و مهندسی دنبال می‌شود، در درنگ فرهنگی خود، چه ملاحظاتی را در عزم جدید خود لحاظ خواهد نمود؟ تکنولوژی در افق تمدن اسلامی چه جایگاه و شأنی خواهد داشت؟

 

با حضور و سخنرانی

 

-         حجت ‌ الاسلام دکتر پارسانیا،عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و هیئت‌علمی علوم اجتماعی دانشگاه تهران

-         دکتر سید حسین نصر (ارتباط زنده)، صاحب کرسی اسلام‌شناسی دانشگاه جورج واشنگتن

 

و

و مراسم تقدیر از مقالات و صاحب‌نظران برگزیده(*)